Mleczarnia
Spółdzielnia Dostawców Mleka sławi Wieluń na cały kraj za sprawą serka "Mój Ulubiony". Pierwszy zakład mleczarski przy ulicy Kolejowej powstał w latach 30. XX w.
Budynek Okręgowej Mleczarni Spółdzielczej w 1939 roku.
fot. archiwum SDM
Spółdzielnia Dostawców Mleka zalicza się do grona największych zakładów przemysłowych w Wieluniu. Zakład działający przy ulicy Kolejowej jest zarazem jednym z wiodących producentów wyrobów nabiałowych w regionie łódzkim. W asortymencie szczególne miejsce zajmuje twarożek kanapkowo- sernikowy „Mój Ulubiony”, który cieszy się uznaniem konsumentów w całym kraju i jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych produktów z wieluńskim rodowodem.
Mleczarnia pod obecnym szyldem funkcjonuje od 1990 roku, kiedy doszło do przekształcenia Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej. Pierwsza spółdzielnia przy ul. Kolejowej powstała w 1935 r., jednak tradycje przetwórstwa mlecznego w Wieluniu sięgają jeszcze dalej, na co dowodów dostarczył prof. Tadeusz Olejnik w książce „Spółdzielczość Mleczarska w Wieluniu 1911-2017” - pierwszej w dziejach w Wielunia monografii zakładu przemysłowego.
-
-
W 1990 roku powstała Spółdzielnia Dostawców Mleka i w tej formule przedsiębiorstwo, choć już z innym logo, funkcjonuje po dziś dzień.
fot. archiwum SDM
-
-
Twarożek „Mój Ulubiony” jest jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych produktów z wieluńskim rodowodem.
fot. Z. Rybczyński
fot. Z. Rybczyński
Mleczarnię-giganta w rejonie ulicy Kolejowej wybudowano w latach 70. i 80. ubiegłego wieku.
fot. archiwum SDM (2)
Mleczarnię-giganta w rejonie ulicy Kolejowej wybudowano w latach 70. i 80. ubiegłego wieku. Władze krajowe epoki Gierka widziały nowy zakład w Wieluniu jako jedną z 16 sztandarowych inwestycji przemysłu rolno-spożywczego. Według planów miał on być pierwszym w Polsce producentem mleka UHT o przedłużonej trwałości, czego jednak nie udało się wtedy wcielić w życie.
Z planami, i to znacznie, rozminął się również sam czas realizacji inwestycji. Budowa rozpoczęta w 1978 r. napotkała na szereg trudności polegających m.in. na brakach materiałowych, opóźnieniach dostaw urządzeń i linii technologicznych, a także złego wykonawstwa specjalistycznych prac. Równocześnie wyzwaniem było zabezpieczenie dostaw surowca dla przyszłego zakładu. W tym celu zespoły powołane przez naczelników okolicznych gmin dokonywały przeglądów wytypowanych gospodarstw.
Pierwotnie zakładano, że budowa kombinatu zakończy się w roku 1981. Ostatecznie nową mleczarnię o mocy przerobowej 600 tys. litrów mleka na dobę oddano do użytkowania w 1989 r. Towarzyszące przedsięwzięciu piętrzące się perturbacje o mało co nie doprowadziły do upadłości OSM w Wieluniu.
W takich oto okolicznościach powstał w Wieluniu jeden z największych i najnowocześniejszych w momencie otwarcia zakładów przetwórstwa mleka w Polsce. Nie był to jednak pierwszy raz, kiedy Wieluń mógł szczycić się nowatorskimi na swoje czasy technologiami mleczarskimi...
-
-
Hala produkcyjna Spółdzielni Dostawców Mleka, lata 90.
fot. archiwum SDM
Okręgowa Mleczarnia Spółdzielcza „Wielunianka” już w momencie swojego uruchomienia w listopadzie 1935 r. była wyposażona w urządzenia firmy Alfa-Laval, napędzane silnikami elektrycznymi. „Najnowocześniejsze w województwie” - zanotował agronom powiatowy inż. Włodzimierz Zarzycki, inicjator budowy mleczarni. Tamten zakład powstał na 50 arach ziemi naprzeciwko stacji kolejowej Wieluń-Dąbrowa, specjalnie w tym celu wykupionych przez starostwo powiatowe.
-
-
Pracownicy OMS na rampie zakładu w początkowym okresie jego działalności.
fot. archiwum SDM
Mleczarnia przetrwała bombardowanie Wielunia i funkcjonowała w czasie okupacji pod zarządem niemieckim. Bardzo znamiennym jest fakt, że na powojennym walnym zgromadzeniu członków przyjmowano sprawozdanie z działalności spółdzielni za rok... 1939. Po kilku latach zakład został upaństwowiony, dzieląc los wielu innych przedsiębiorstw. Ponowne odrodzenie spółdzielczości nastąpiło w 1957 r., zakład przyjął wówczas nazwę Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska i tak funkcjonował do 1990 r.
-
-
Szkolenie kierowników zlewni mleka, rok 1958.
fot. archiwum SDM
-
- W 1966 r. w Wieluniu odbyła się Wojewódzka Wystawa Rolnicza, na której OSM miała swój pawilon. Zdjęcie zakładowej kroniki
fot. A. Kurzyński
W trudnych czasach przemian społeczno-gospodarczych podwaliny pod podmiot gospodarczy mający przejąć schedę po likwidowanej OSM tworzyła grupa inicjatywna pod kierunkiem Stefana Barteli, późniejszego długoletniego prezesa Spółdzielni Dostawców Mleka. Zebranie założycielskie SDM odbyło się 12 listopada 1990 r. stawiło się na nim 123 rolników, a obrady trwały do późnych godzin nocnych. Spółdzielnia Dostawców Mleka zakupiła część majątku od OSM w likwidacji i rozpoczęła działalność gospodarczą z dniem 1 stycznia 1991 r.
-
-
W zebraniu założycielskim SDM w listopadzie 1990 r. wzięło udział 123 rolników.
fot. archiwum SDM
-
-
Wieluńską mleczarnię i jej poszczególne wyroby wielokrotnie nagradzano w konkursach branżowych. Na zdj. długoletni prezes SDM Stefan Bartela (w środku) ze swoimi zastępcami Bogdanem Woźniakiem (z lewej) i Andrzejem Polakiem (z prawej).
fot. archiwum SDM
Produkowany przez nowy podmiot mleczarski asortyment stale ewoluował na przestrzeni lat w ślad za zmieniającymi się realiami rynku i upodobaniami konsumentów. Równocześnie modernizowano zakład, co zaowocowało m.in. przyznaniem SDM w 2000 r. certyfikatu uprawniającego do eksportu wyrobów na rynki Unii Europejskiej. W 2002 r. został wdrożony system jakości ISO 9001. W kolejnych latach firma sięgała po fundusze unijne na inwestycje, m.in. na budowę nowej linii do produkcji masy ultrafiltracyjnej, wprowadzono proces termizacji, utworzono laboratorium oceny mleka.
Produkowany w zakładach przy ul. Kolejowej asortyment stale ewoluował na przestrzeni lat w ślad za zmieniającymi się realiami rynku i upodobaniami konsumentów.
fot. archiwum SDM (2)
Znakiem rozpoznawczym wyrobów SDM jest ich naturalny skład – bez barwników, aromatów, substancji konserwujących, skrobi, zagęstników i wypełniaczy. Są regularnie nagradzane podczas konkursów, targów, wystaw rangi ogólnopolskiej. Wiodącym wyrobem jest twarożek „Mój Ulubiony”, który we wszystkich wersjach smakowych stanowi obecnie ponad 40 proc. całej produkcji mleczarni. Inne wyroby to mleko butelkowane, masło, twarogi, kefir, śmietany, jogurt naturalny, a także mleko odtłuszczone w proszku przeznaczone na eksport. Zakład współpracuje z ok. 500 dostawcami surowego mleka.
Znakiem rozpoznawczym wyrobów SDM jest ich naturalny skład – bez barwników, aromatów, substancji konserwujących, skrobi, zagęstników i wypełniaczy.
fot. Z. Rybczyński (4)
